De ouder-kind hypotheek

Misschien wel de bekendste vorm van een familiehypotheek is die tussen ouders en hun dochter of zoon. Maar het kan ook zijn dat grootouders een kleinkind graag een stap verder willen brengen. In veel families is er vermogen beschikbaar dat weinig oplevert op de spaarrekening, terwijl een kind of kleinkind juist moeite heeft om voldoende hypotheek bij de bank te krijgen. Een familiehypotheek brengt die twee situaties bij elkaar.

Wat de familiehypotheek bijzonder maakt, is dat het méér is dan een financiële afspraak. Het gaat om elkaar iets gunnen. Ouders of grootouders zien hun (klein)kind graag goed terechtkomen. En de koper voelt zich gesteund door mensen die dichtbij staan. Dat maakt de familiehypotheek warm en betrokken, maar juist daarom is het belangrijk om alles goed te regelen. Heldere afspraken zorgen ervoor dat de lening eerlijk, veilig en fiscaal correct wordt vormgegeven, voor beide kanten.

In de praktijk werkt dit vaak verrassend soepel. De familie bepaalt samen welke voorwaarden passen: hoe hoog de rente is, hoe wordt afgelost en of schenken een rol speelt. Omdat je met elkaar aan tafel zit, is er ruimte voor maatwerk en begrip. Zo wordt een huis kopen haalbaar, ook wanneer de bank weinig mogelijkheden biedt, en blijft het financiële voordeel binnen de familie.

Zakelijke en onzakelijke variant

Bij een ouder-kind lening kun je kiezen voor een zakelijke of onzakelijke variant. Bij een zakelijke lening sluit je aan bij normale marktvoorwaarden: een duidelijke rente, looptijd en aflossing. Dat geeft fiscale zekerheid en voorkomt discussies met de Belastingdienst. Een onzakelijke lening is soepeler, bijvoorbeeld met een lage rente of zonder vaste aflossing. Dat kan binnen de familie prettig voelen, maar heeft vaak geen renteaftrek voor het kind en kan fiscale gevolgen hebben. Daarom is het belangrijk om vooraf te bepalen welke vorm past bij jullie situatie.

Zelf de rente bepalen

Bij een familiehypotheek mag je zelf de rente bepalen, maar hij moet wel marktconform zijn om fiscaal als echte hypotheek te gelden. De Belastingdienst verlangt dat de rente vergelijkbaar is met wat een bank zou vragen voor een vergelijkbare lening. Te laag betekent: geen renteaftrek voor het kind en mogelijk fiscale gevolgen voor de ouders. In de praktijk wordt de rente vaak gebaseerd op actuele rentes van banken, maar dan iets flexibeler gekozen. Zo blijft de lening zowel vriendelijk als fiscaal veilig.

Slim gebruik maken van de schenkvrijstelling

Een familiehypotheek komt vaak naast een bankhypotheek te staan. De bank financiert een deel, en ouders vullen het tekort aan met een lening. In combinatie met jaarlijkse schenkingen kun je een schenkleen- of schenkconstructie maken: het kind betaalt rente en aflossing, en ouders schenken (een deel van) dat bedrag jaarlijks terug binnen de vrijstelling. Zo blijft de hypotheek fiscaal in orde, maar wordt de netto last voor het kind lager. Het geld blijft binnen de familie én je benut de schenkruimte op een slimme manier.